vrijdag 13 november 2015

Bolus

Er was eens......heel lang geleden een berichtje met de belofte over lactosevrije bolussen. Tot mijn grote schrik is dat al meer dan twee (!!) jaar geleden. Kijk maar hier.
Wat is er in die tijd veel gebeurd.


In die periode ben ik wel verder gegaan met het bolusrecept. Er was namelijk een probleem met de lactosevrije bolussen. We vonden ze niet zo lekker. Het leek op oudbakken brood in plaats van op een echte Zeeuwse bolus.
Als je nog nooit een echt lekkere bolus hebt gegeten - voor alle duidelijkheid: de bolussen van Nederlands grootste grutter reken ik daar niet bij - dan vind je het waarschijnlijk prima. Wij dus niet.

Wat is er aan de hand? Doordat ik geen (koe)melk én geen roomboter wil gebruiken smaken de bolussen veel droger dan ze zouden moeten. Nu kun je dat oplossen met broodverbeteraar en zo (dan blijven ze ook langer 'vers') maar dat is niet mijn bedoeling. Een bolus eet je op de dag van het bakken.
Er werden daarom heel wat baksels gemaakt.

Nu ben ik zo ver dat ik durf te zeggen: Lactosevrije bolussen?? Probeer dit recept!!



Wat heb je nodig?
(Voor ongeveer 12 bolussen)

  • 550 gram Zeeuwse bloem
  • 220 gram gezoete sojamelk
  • 140 gram koolzaadolie (als je de oventemperatuur tot maximaal 180 C is kan zonnebloemolie ook)
  • 70 gram kristalsuiker
  • 15 ml vanille extract
  • 9 gram droge gist
  • 6 gram zout
  • 2 eierdooiers (de witten worden niet gebruikt)
  • ca. 200 gram gele of bruine basterdsuiker
  • eventueel een paar theelepels kaneel
Verder:
  • 2 bakblikken van 30 x 40 cm, bekleed met bakpapier
  • vershoudfolie
  • 2 kommetjes met kokend water
  • een stukje ingevet bakpapier voor op de weegschaal
  • ingevette kom voor het rijzen.

Wat ga je doen?

Eerst: als je nog nooit zelf brood hebt gebakken, kijk dan eens op de website van Weekend Bakery. De website is in het Engels, maar van (bijna) alles is er ook een Nederlandstalige versie beschikbaar. Hier zie je alles over kneden, rijzen, opbollen en vormen van brooddeeg.



Doe de bloem, sojamelk, koolzaadolie, kristalsuiker, droge gist, vanille extract en eierdooiers in een kom. Kneed 5 minuten. Ik gebruik een staande mixer: gebruik dan de deeghaak en kneed op de laagste stand.
Voeg na 5 minuten het zout toe. Kneed nog 10 minuten (op de hand 15 - 20 minuten) op de laagste stand.

Je hebt nu een heel soepel en vettig deeg. Smeer een kom in met olie. Laat dit deeg ca. 1 uur rijzen, onder folie of met een kommetje kokend water in bijvoorbeeld de oven- of magnetronruimte. 
Omdat dit een verrijkt deeg is duurt het rijzen langer dan bij 'gewoon' brooddeeg.

Zet ondertussen de mix van basterdsuiker gemengd met kaneel klaar. Afhankelijk van het deeg heb je soms wat meer en soms wat minder suikermengsel nodig.


Nu moet je even snel werken, Het deeg droogt snel uit.
Haal het deeg uit de kom, deel in twee gelijke stukken en leg één deel terug in de kom onder vershoudfolie. Maak nu 6 gelijke stukken van ongeveer 90 gram van het eerste deel. Weeg dit af! Maximaal 10 gram meer of minder is niet erg. Daarboven en daaronder wel. De bolussen zijn dan niet tegelijk gaar.

Leg de afgewogen delen steeds onder folie tegen het uitdrogen. Bol de deegstukjes op (en leg onder folie). Ik kan bij 6 stukken steeds achter elkaar doorwerken.
Rol na het opbollen de deegstukken uit tot een lange dunne worst van ca. 30 cm. Ik doe dit in twee of drie keer en leg de worstjes steeds terug onder folie, Door de gluten veren de deegrolletjes als een elastiekje weer voor een deel terug.



Rol de worst van 30 cm door de basterd-kaneel. Ik doe dit gewoon op het aanrecht. Let er wel op dat je een deel van je aanrecht schoon houdt. Anders lukt het uitrollen van het tweede deel van het deeg niet meer.



Als de hele worst in de kaneelsuiker zit rol je de worst losjes op. Ik doe dit altijd in het suikermengsel, dan zit er wat meer suiker tussen de opgerolde worstdelen.
Rol niet te strak, anders kan de bolus alleen in de hoogte rijzen. Hij moet vooral in de breedte rijzen.
Leg op een bakplaat. Plaats niet meer dan 6 bolussen op een bakplaat van 30 x 40 cm.
Laat nu nog ongeveer 45 minuten rijzen. Deze rijs is niet spectaculair, maad wel nodig. Zo kan het deeg zich voldoende ontwikkelen. De 'grootste' rijs vindt plaats tijdens het bakken.

Doe hetzelfde met het tweede deel. Verwarm de oven voor op 180 C hetelucht. Let bij een elektrische oven (en dan meestal ook een hogere temperatuur) wel op. Gecarameliseerde suiker is lekker, verbrande suiker niet. Beter een wat lagere temperatuur en wat langer bakken.

Voor het bakken

Hetzelfde deeg na het bakken


Plaats een kommetje kokend water in de oven. Bak de bolussen 15 minuten. Haal na 10 minuten het kommetje water weg en bak verder 'droog'.
Haal de bolussen met bakpapier en al van de bakplaat en laat afkoelen onder vershoudfolie. Dezelfde dag eten is het lekkerst, met of zonder boter.

Een bolus eet je met je handen, niet met mes en vork - dat is be'kak't. De boluspruum haal je van je vingers met een vochtig doekje of onder de kraan. Gewoon aflikken mag ook.
(Vertaling: 'pruum' is 'pruim', in dit geval wordt de vergelijking gemaakt met tabakspruim. Als je naar je vingers kijkt snap je waarom ;-).





Geen opmerkingen: