Paeremes

Bij een kilt hoort een sgian-dubh. Sgian is Gaelic voor mes en dubh betekent zwart. Omdat er achter de 'b' in 'dubh' een 'h' staat wordt die 'b' niet uitgesproken. Je zegt een lang gerekte: 'doe'. Bij Newtonmore ligt bijvoorbeeld de Craig Dubh, de Zwarte Berg. Het bijvoeglijk naamwoord wordt achter het zelfstandig naamwoord geplaatst. Je vertelt eerst waar het over gaat en dan hoe dat er uit ziet. Ach ja, het Gaelic is zo eenvoudig (grapje).


Denk je dat je iets goed uitspreekt ('ll' spreek je bijvoorbeeld uit als 'gl') komt er een ander die zegt dat je het helemaal fout doet.
De oma van Catherine komt van het eiland Lewis. Zij spreekt Gaelic. Ik vind het een prachtige taal om te horen. Gelukkig kunnen leerlingen op school als extra vak weer Gaelic kiezen.

Een sgian-dubh is dus eigenlijk zwart. Maar, dubh kan ook 'verborgen' betekenen. Dat opent perspectieven, het mes gaat in de sok. Marus komt niet uit Schotland en spreekt ook geen Gealic (ik ook niet trouwens), dus wij bedachten dat een paeremes wel mooi zou zijn. We zijn namelijk allebei volbloed Zeeuw.


Een fullsize paeremes is wel een beetje groot voor in je sok. Dan wordt het: Mes, waar ga je met die sok naar toe? Gelukkig komen we iemand tegen die paeremessen snijdt en daar ook zelf het lemmet voor maakt. Hij vindt het een leuke opdracht en belooft Marus in de winter een midi paeremes.

Een paeremes wordt gemaakt van palmhout of buxushout. Palmhout is iets anders dan palmbomenhout. Het palmhout van het paeremes is hetzelfde als het palmhout van palmpasen. Het mes is genoemd naar de paardjes die bovenop staan. Op de website van Frans Dingemanse staan hele mooie voorbeelden. Onder de paardjes (koudbloeden als het goed is) wordt het kooitje gesneden. In het kooitje zit de 'ziel' van het mes. Dit is een balletje wat in de kooi wordt uitgesneden. Het rammelt als het mes beweegt.


Voor Marus is er een schip uitgesneden in het heft (hij was zeevarende) en zijn initialen. Om het mesheft een mooie, gouden glans te geven moet je het eigenlijk elke dag vasthouden. Marus gebruikt het te weinig, daardoor ziet zijn paeremes er nog uit 'als nieuw'.